Volltext Seite (XML)
w Romje 1870 je swjata cyrkej znowa jako w5rnosć wřiy postajila, zo su wšitke knilii swjateho pisma poćl pohnuwanjom Ducha swjateho pisane a zo je Boh jich spočinař. Duch swjaty je spisaćerjow pohnuł, zo pisaehu, a jich rozswĕtlił, zo spoznaeliu, što maju pisać, a jich podpjerał, zo bycłm w pisanju njebłudźili. „Ženje njesta so zjewjenje přez Cłowjesku wolu, ale wot Ducha swjatelio pohnući su swjeći Boži r5čeli.“ 2. Pĕtr. 1,21. Dokelž je swjate pismo pod polinuwanjom Ducha swjateho, Ducha „wĕrnosće“ pisane, je jeho wobjeće njezmylna wĕrnosć Boža, a zakitane pfed kćždym błudom. 2. Zo by kniha jako k swjatemu pismu pfisłušaca so wažić mćhła, dyrbi wot swjateje cyrkwje jako słowo Bože připćznata być. Powšitkowna cyrkwina zhromadźizna w Trienće 1545 je w swojim 4. posedženju kanon abo zapis knihow swjateho pisma postajiła, a to na zakładźe stawiznow. Knilii w tutom zapisu stojaco su wot najstaršicli ĕasow powšitkownje, we wšitkicli dźĕlach swjateje cyrkwje jako woprawdźite słowo Bože připćznawane; wšitke namakaju so, štož so dopokazać hodźi, w najstaršich přełožkach, a swjeći wćtcowje na nje w dopokazanju swojeje wuĕby so po- ćahuja. Na wjacore knihi stareho zakonja pokazuje tež Klirystus a swjeći japoštołowje jako na słowo Bože. Swjata cyrkej je tćnle drohi pokład Božich wĕrnosći swĕrnje wukhowała, před skaženjom starosćiwje zakitała a najpilnišo k spomćženju swojich wĕriwycli nałožowała. Spodźiwne přikłady powĕdaju so nam z najstaršich ĕasow, kak pobožni křesćenjo, nić jeno duchowni a biskopja, ale tež swĕtni ludźo knihi swjateho pisma sebi wažachu, je kedźbnje ĕitachu abo sebi ĕitać dachu. Swjaty Hrjehof nam powĕda, zo sebi s. Servulus, kiž kliorosće dla dźĕłać njemćžeše, z jałmožnu, jemu wot druhich bohatšich podawanej, knihi swjateho pisma kupi, zo by wĕmosće Bože ćim lĕpje spoznał. Mjez druhim piše Eusebius wo křesćanskim martrarju Janje, zo mĕješe wšitke knihi swjateho pisma w swojim pomjatku a cyłe strony tak swĕrnje powĕdaše, jako by je ĕitał. Haj same žonske znajachu derje swjate pismo. Swjata l’aula a jeje dźowka Eustachia wuknještej hebrejsey, zo byštej psalmy w tejle rĕĕi mćliłoj spĕwać. Swjaty Hieronymus jeju napomina, zo byštej wodnjo a w nocy w swja- tym pismje ĕitałoj. Na sławnych cyrkwinych wćtcow prĕnich lĕtstotkow njetrjeba so wosebje spominać, dokelž jich wukładowanja swjateho pisma so liišće dźensniši dźeń w cyrkwi nałožuja. Jako w tyehle prĕnich ĕasach, tak bĕše tež we wšitkich pozdźišicli. Swjaty Bonifatius, japoštoł nĕmskeho ludu, nošeše stajnje swjate pismo při sebi, tež při swojej smjerći je dźeržeše, jako škit je wužiwajo. Swjaty Cyrill abo z křćeńskim mjenom Konstantin, nadźeše so, zo křesćanska wĕra lože a kraćišo mjez słowjanskimi ludami so zakorjeni, lidyž zmĕja swjate pismo tež w swojej rĕĕi, a poĕa tohodla hnydom po přikhadźe do Morawy je přełožować. Prĕnja kniha bĕše evangelium swjateho Jana. „We spoĕatku bĕ Słowo, a Słowo bĕ pola Bolia, a B6h bĕ Słowo 11 *) rĕkaše prĕni do słowjanskeje rĕĕe přełoženy rjadk swjatelio pisma. Wo swjatym Antoniu z Paduy pi-aji so, zo mćžeše cyłe swjate pismo z hłowy, tak zo by, hdy by so zhubiło, je sam z pomjatka mćlił napisać. A w swojim zjawnym žiwjenju nałožuje cyrkej wšudźom swjate pismo. Při wopoije Božeje mšĕ, při wudźĕlenju swjatych sakramentow, při po- lnjebje a wšelakich swjećiznach a požohnowanjach, w mĕšniskich modlitwach, wosebje pak w prĕdowanjach a rozwuĕowanjach, wšudźom maju słowa swjatelio pisma najwosob- niše mĕsto. Zawĕrno katholska cyrkej a jeniĕcy wona ĕesći swjate pismo dostojnjo jako słowo Bože, štož tež z tym dopokazuje, zo starosćiwje na to hlada, zo by so wo- paĕnje njezrozymiło a wopaĕnje njenałožowało. 3. Kćžda kniha, tež najwužitniša m6že škodźić, lidyž so jejo wobjeće njedorozymi; kožda, tež najjasniša kniha, m6že so wšelako wukładować. Tohodla je katholska cyrkej w nastupanju ĕitanja swjateho pisma postajiła, zo smĕ wšĕdny lud, kotryž je w prĕnjotnej *) Po starosłowjanskn: IICKOIIII Kl. c.IOKO, citaj: i/.koni bč słowo (w spočatku lič słowo;.