Volltext Seite (XML)
tcs fibi Logica depofcat, experiamur. Etenim ea five fint prin cipalia vel inftrumentalia, five primaria vel fecundaria, duabus indigent facultatibus, MEMORIA & JUDICIO. VII Ad memoriam primo referuntur ftudia Grammatica, fis 7 e qvis cognofcere velit Lingvas, qvas vocamus, erudito rum, five placeant Lingva: hodiernorum Politicorum, feu deniq; culturam exigat ipfa vernacula. Nam in his etfi qvxdam con- ftitui poliunt fyftemata: felicius tamen procedere folent, qvi memoriam & exercitationem qvam maxime obfervant. VIII. Hujus qvoqve generis funt Chronologica, Geogra phica, Genealogica, ideo certe utiliflima, qvod genuinam le gendis hiftoriis elavem fuppeditant: qvibus tamen parum con ducit Logica. Nam fi Chronologus antecedentia & confeqven- tia comparat, fi Geographiis, dum e. g. Hifpaniam dicit Euro pa: partem, Caftiliam Hifpania?, Madritum Caftili*, totius & partis, fubjefii communis & proprii exempla proferre videtur; fi Genealogus velut ab arbore prcedicamentali fuam conftruere difeit arborem: exilia tamen ea funt, qv* vires Logic* natura lis vix fupergrediuntur. IX. Ubi Judicium reqviritur, ibi prarfentiorem qvoq; Logi cis utilitatem deprscdicamus. Ac inter inflrumentales primo ftatim loco fefe offert Oratoria, qvas ficut Logica dici poteft manus eru ditorum, ita vocari debet ipfa manus Politicorum. Aft ea di* midiam fui partem , h e. inventionem totam, difpofitionis pr*- cipua, nec non elocutionis nonnulla, prarceptis Logicis non im merito transferibit. Unde cum ederetur Logica noftra, ftatim in titulo non diftimulabatur, Ufibus Oratoriis maxime fuifle accom modatam. X. In Realibus Difciplinis , ficut duo habemus, ipfam DOCTRINAM, qvsc cognofcendi & interpretandi vim fe&atury & EXPERIENTIAM, qvs comparandi & tranandi felicitatem poftulat: ita Logicam utrinq; habemus utilem. XI. Primo qvi aggrediuntur DoiSrinam moralem, qv* per Demonftrationem a priori conclufiones honefti probat, & in Jure Gentium a pofteriori populorum confenfum allegat, con tinuum obfervant Logices opus. Idem in Politicis contingit, ; . QV*