LUDWIK VAN BEETHOVEN (1770—1827) Uwertura „Leonora III” Tresciq jeidynej opery Beethovena — „Fide- lia” jest autentyczne zdarzenie, ktore mialo miec miejsce we Francji w latach Rewolucji, a ktore juz wczesniej posluzylo francuskiemu kompozytorowi Garveaux do napisania wedlug tekstu Bouillye’go opery pt. „Leonora czyli mi- tosc malzenska”. Do tego samego tekstu, prze- tlumaczonego na j^zyk niemiecki, skomponowal Beethoven swoje dzielo, a tylko ze wzgl^du na rewolucyjny Charakter libretta przeniesiono ak- cjQ do Hiszpanii wieku XVI. Glöwnym bohate- rem dramatu jest kobieta — Leonora, ktöra w m^skim przebraniu i pod zmienionym imie- niem Fidelia, niepomna grozgcych jej niebez- pieczenstw, ratuje swego m^za Florestana, wtrg- conego niewinnie do wi^zienia na skutek falszy- wego oskarzenia gubernatora Pizzara. „Fidelio” zostal ukonczony w r. 1805, lecz kompozytor dwukrotnie jeszcze dokonywal znacznych zmian i skrötöw. I oto wypadek nie- zwykly w dziejach opery — powstaj^ cztery rözne uwertury do tego samego dziela; swiadec- two d^zenia kompozytora do osi^gni^cia jak najwi^kszej prawdy psychologicznej i mozliwie scislego powigzania uwertury z samg operq. Cel ten osiggn^l Beethoven w pelni w tzw. „Wiel- kiej Leonorze III”, ktöra wykonywana jest zwy- kle migdzy pierwszym a drugim aktem opery