piskliwie brzmiqcemu klarnetowi w stroju D, osiqga Strauss szczegölnie mocne efekty. W barwnym kalejdoskopie zmieniajqcych sie obrazöw przesuwajq sie zuchwale psoty smiale- go Sowizdrzala. Oto wjezdza on na koniu mie- dzy rozstawione na placu garnki przekupeK i wsröd zamieszania i zlorzeczen umyka; oto przebrany za mnicha kroczy powaznie wiejski- mi drogami zwodzqc ludzi; oto przezywa nie- szczQsliwg przygodq milosnq i wpada w gniew po odrzuceniu jego zalotöw. Wkrotce powraca mu jednak dobry humor i juz smialy filut pro- wadzi uczone dysputy z filisterskimi ' profeso- rami, wysmiewa ich i wyszydza, by znowu po- wröcic do swych lekkomyslnych psot i figli, platanych po wsiach i miastach. Az wreszcie wpadl niepoprawny lobuz w rece siepaczy i zo- staje postawiony przed sqd. W obliczu groznych sqdziöw opuszcza go nieodstepny humor i fan- tazja, a ogarnia Iqk i skrucha. Ale jest juz za pözno. Twardo brzmi wyrok sedziöw: imierc. Niepoprawny lekkoduch zawisa na szubienicy i z piskiem ulatuje zen szelmowska duszycz- ka. — Ale Sowizdrzal nie umarl. Jak wielu ulu- bionych przez lud bohaterow zyje w pamieci jego i legendach. Daje to do zrozumienia kom- pozytor w nastrojowym zakonczeniu, w ktörego ostatnich taktach jeszcze raz ukazuje sie szel mowska postac Sowizdrzala. JOHANNES PAUL THILMAN (ur. 1906) IV Symfonia J. P. Thilman, uczen Hindemitha, Grabnera i Scherchena, w latach 1947—1948 docent w Drezdenskiej Akademii Muzycznej a obecnie profesor w Palucca-Schule jest twörcg nowo- czesnym i interesujqcym. Sposröd jego kompo- zycji do najciekawszych nalezq: Vorspiel zu einem Weiheakt (1946), Sonatina (1947), Waria- cje (1943), „Bonum dictum” na fortepian i or- kiestre (1945), „Partita piccola” na orkiestre ka- meralnq (1948), Concertino na altowke, klarnet, fagot i fortepian (1933), „Male Requiem” na ro- zek angielski, saksofon, altowke i fortepian (1945) oraz wykonywana dzis IV Symfonia. Oprocz tego jest Thilman autorem szeregu utworöw kameralnych i fortepianowych. Stanislaw Haraschin
