Volltext Seite (XML)
*t-4o loannis Argcntirij ficit humor ad colorem vrin® mutandi!, exigua pratcrca requiritur vis natura: ad generationem ii- A Ilus humoriszad craffiticm vero vrina’ plus requiritur humoris. Propterta vrirta quae habet craffitu- diriem,oftcndit humorem pati facile,& naturam validam die, vt qua: potensiit materiam eam vin cere & expurgare. Contenta vero qu® nubeculam, fublimamentum & fedxmentum faciunt,( dc his enim intelligimus quum maximam vim contentis damus)non poflunt gigni & expelli,nili conftan te naturae robore; pradertim quum peifencrant& in melius procedunt. Quare merito primas obti nent in fignificanda falutc,& breuitate ipfius morbi. Verum vt haec qua: diximus maiorem habeant vim in pluribus ad ialutem aut mortem fignificandam quum adfunt aut ablunt,tamen ex alijs poflh- mus melius eadem pradicere. Etenim putredinem,vlcera,& abfcefliis,qui per vrinam folent vacuari, foetidus odor vrina: cuidcntius prodit quam color, eonfiftentia & contenta. Praeterea in febribus ii vrina fupprimitur aut opaca eft, certiora erunt indicia mortis quam fi vrina fit tenuis, decolorata,ft- ne cSnrc-us, hec enim folam cruditatemoftendunt, qua tempore emendari potcftrilla vero caufas habet deteriore;,nullum.n. leruatum vidi cui cifet fuppreffa vrina iri continuis febribus abfque foli- ® to vitio rcmuti aut vclica. Fiunt enim tales fupprefliones ex maximis obftrudtionibus hcpatis-& rc nurn renente fattis,vt Anatomia docet,qua: obftfudhoncs eo tempore omnia remedia contemnunt. Opacitas-vero,vt offendimus, proprias habet caulas, quum interna: caufie funt.Sic colores vrina: cef tiora prabent indicia humoris peccantis in corpore quam alia. Habent ergo lingula alijs maiorem 1 vim ad quadam fignificanda. Ad robur vero virtutis Qfteridcndum vnde fiilutcm prxdicimus, con tenta maximam obtinent dignitatem: quoniam cum virtutis alteratricis debilitate nequit vinci ma teria de domari pituita, dc ea excerni milccrique cum vrina. Qy.c covftderandavtrefic indicemus de vrinis, Cap. XXII» 11 cx qualitatibusjfubftantia,quantitate, & contentis in vrina iudicia fumi debent, dada opera cft vt ifta omnia maxime talia appareant qualia fiunt in corpore.Proptcrca om C nia recce funt ccnfideranda qua noftrum iudicium corrumpere polfunt. Quare iubet G alenus vrinas oinncs,quas rcddtmt agri,leparatim efle colligendas. Sieenim intclli- gitur quantum illi mingant:ex quo dignolcitur fi quid natura excernat vitra portione. Vcrurnetfi vrina tota qua mingitur inlpicicnda eft, non tamen lingula vrina eas poflunt habere’ qualitates,uel fubftantiam,& contenta qua: morbolas difpofitioncs declarent. Nam qua ingefto re center cibo aut inuadente acceftione febris minguntur,nec colorem nec cralfitiem nec contenta hi»> bere poflunt; quoniam tunc non cft lacta generatio excrementorum qua: illa parianto Vt aut remo*® uenda funt corporis affedtiones qua non oftendunt cos humores qui cum vrina milceri folent; ita videndam ne qua in vrina funt,ah externis caulis fint fadta.Nam ablumpto liquore caffia,nigrar& fuliginei® & cralfa redduntur vrina:;& abfumptorhabarbaro,flaua & cralfa; deuorata vero tcrcbia : thi rrifina,odorata.Kac ergo funt remonenda qua: vrinas inficiunt,nec tales emitti permittunt,qua les efficit interna corporis dilpofitio. Vult quoq; Auicenna non cfte inlpiciendam vrinam cx quiri ^ dicium ferre voffimus, poft lex horas a quibus reddita cft: quia corrupta iam talis eft. quodammodo ' nec ftatim poft mixtionem inlpicicnda, vt leparatio fieri polTit contentorum a liquore; neq; vento exponendamee foli aut aeri nimis frigido:hac,n. natiuas vrina: qualitates corrumpunt. Inlpicicnda autem cft in vmbra,nam lolis & lucerna; lumen fallunt.Colligenda vero & in vitro claro,aut cryffal 10 tenui,nullo colore extraneo infc<fto,quod pyramidalem habeat figuram,vt locus detur commodus figura? lcdimenti,ncc transfundenda cft cx vno vale in aliud; & debet efle debita fiibftatia inter ocu Ium medici confpicicntis vas vrinarium. Manum praeterea admoueat medicus in oppofita parte vi fis ut radij colligantur tanquam in lpecuIo,hec & fimilia confideranda funt.Qiioniam ucro nonul- 11 fpecie aliarum rerum quae fimilitudinem habent cum urinis medicos decipereftudent, ideo trade» dae de hac re nonnulla: praceptiones:In urina femper aliquid furfumdeorfumq; ferri more a tomo rum,quod in alijs rebus non fittum,Vrinae quanto maiore diftantia admoucntur oculis, tato rcnuio res apparent,alia ucr6, qua fimilitudinem habent cum urina, tanto cralfiora apparent quanto mad* p diftint:uino excepto,quod & propinquum & remotum lempcr fui tenuitate oftendit. Ad hac odor urina: proprius non finit falli medicum.Vcrum difficilius eft urinas hominum ab urinis aliora anlw diftinguere,quamquam Auicenna conetur in quibufilam id doccrc.Nam vrinam afini dicit efle ficut butyrum liquidu cum turbiditate & cralfitie exteriore: equorum uero urinas dicitclTe urinis afinoru fimiles,lcd clf: clariorcs;ita ut fuperior medietas fit clara,inferior turbida.Ouium uero urina: funt al ba ad citrinitatcm tendentes, fi miles urinis hominum, icd fubftantiam non habcnt(co nomine for te intelligens coniiftentiam) & earum fcdimentum eft ficut oleum aut amurca, urina capreoli unms hominum & ouium limilis cft,led clarior urinis ouium,ncc habet fubftantiam nec ledimetum. “«C nunc dc uririis fufficiant; qua forte aliquahdoin irtaiore otio meliora & illuftriorajrcddemu 5 • FINIS, i