Volltext Seite (XML)
Io an. Bapt. Montani consilia 291 c5uenirent,nifi flatuofie eflentPropter flatam e- nim periculum eft ne in fplene fiat repletio. Ven triculus enim propter flatum no poteft re£i:£ con coquere,vnde vix obftruuntur & impletur,quas repletio tranfit ad fplene. Repetendo igitur dico, ftatim in principio euacuandu effe humore, nifi impediamur ab iftis duobus:tuncenimabftinen dum ab euacuationib. tadiu,donec adfunt.Qux- ret aliquis,nunquid fi impedita fuerit euacuatio, & in principio & in augmento, remota aute fue rint impedimenta in ftatu.an tunc debemus eua- cuareC’ Refp. Nunqua in ftatu neq; prop ftatum euacuare debemus, etiamfi apparet concodio; quia hoc tempore eft maxima natur® pugna cu morbo,& vnu ex tribus his fequetur:vel enim na tura vincet, & nihil eft quod agimus,nec oportet in periculum ponere quod certu eft: vel natura a morbo vincitur. Duofequunturincomoda, ma gis enim aggrauatur natura remediis, cum ante morbo plus la-tis fit occupata,& facilius opprimi tur. Secundo, infamantur etia remedia, & ars vel pugna anceps eft, nec coftat an vincat natura vel morbus:& tunc quoq; nequaquam euacuare de cet,quia comittimus rem fortunae & cafui. In de clinatione bene poteritis euacuare, & exhibere medicinas, fi debilis fit natura, vt non pofsit ex pellere inimicu: Sc tunc eft adiuuandaSe confor tanda primum naturaafilifta pugna,& pofteaad iuuare eam poteritis euacuado.Indicationes qu£ fumuntur a loco affe£lo,fumuntur etiam d natu ra rehmirabili enim arte h? fe inuice confequun- tur,& femper fecunda prxfppponit prima,& ter tia fecundam. Ex edentia morbi inuenitur mate ria,ex motu tempus,a loco affeito modus operan di. Hinc aute a natura rei difcimus naturam loci affefti confiderantes, & primo eius fubftantiam: vtrum carnea,neruofa, olfea,membranofa: an ra- tx an laxae fubftantiae vt pulmo, denfae vt renes: vtrum fenfibilis,vt mufculi,nerui: infenfibilis,vt hepar, confideramus&fitu: item operatione, an nobilis, an fit ignobilis, an fit receptaculu excre mentorum, vt vefica, an propinquu alicui mem bro nobili,vel non: an fanguineu vel exangue,an habeat foramina & vias.Et fi habet,vtrum habeat fine vel exitum,& quomodo terminetur meatus, an intrinfecus, an vero extrinfecus. Haec omnia quaerere oportet, quia loci diuerfitas intentione parit diuerfam.Nam fi fubftantia loci carnofa eft, humidum membrueftfiuuatur a frigidis,laeditur k ficcis: fi fit neruus,os,cartilago: ficca enim funt & fecundum propriam fuain naturam curatione expetunt,& multum refert an in fecundo vel ter tio gradu. A modo fubftantiae,an laxum vel den- fum:in laxo poflumus ponere medicamentacraf faefubftantix : facili enim ob naturam membri penetrabunt; fi folidum,durum 8c denfum,indi gemus fubftatia tenui & fubtilifsima:vt funt pul ueres,qui cum adhibentur,fubtilifsim^ 8c tenuif fime puluerizatos efle oportet. A fenfibilitate. Si membrum valde fenfibile, cauendum ne mordi cantia apponantur,vt neruis,alioqui in fpafmum induceretnus aegru:fi os eft.non timemus a mor dacibus, dummodo vfuifint: ideo in i terebinthina cauet Galenus in neruis ob morda- 2pS A citatem, cum alioqui fit medicamentum conue- nientifsimum. A fitu. hinc etiam modum fume tis , confiderando an profundum fit membrum, an fuperficiale. Si eft in fuperfici'e,vtimur iis quf in primo gradu calefaciunt,refrigerant,humeftat vel exiccant:fiprofundius,recurrimus ad fecun dum vel tertium gradum,ne antequam deueniat ad locum laefum,amittant vires: vnde cum volu mus exiccare pulmonem, vtimur rebus vald^e- xiccantibus,etiamfi vno gradu indigemus: fi ve- B ro ventriculus fit exrccandus, prxcifam exhibe mus menfura,quiaftatim illi occurrit. Ideo Gal. in neruorum vulneribus profundiorib. aceto vtitur, quia putat id vim fuam amittere,an tequam ad locum deuertiaffi vero non funt pro funda, 8c nerni viciniores, ab aceto caueat. Ab 0- perationib-Nobiles operationes no oportet imp* dire.fi vitiu in ftomacho: no licet impedire aftio- ne eius rebus nimium frigidis, etiamfi talibusin- digeamus: quia eius operatio, quse corpori vni- C uerfoalimentuprxparat,impeditur.fitenimco- <ftio a calore, ideo non abfoluu* frigida exhiben da,fed moderati calida admifcenda. Neque rela xare oportet eum nimis,vt non pofsit cibumam- pleifti. itainaiiis mebris nobiliorib. attendendu. Sed in bubonibus aut adenibus, velparuimo- menti membris,no timemus tantoperdob mem brorum ignobilitatem. Siautem aliqua vitae ne- cefTariamadionem faciat, membrum diligentius attendendum. Et primo repercutiatur materia, D vt in Angina, fi fiat inflammatio in mufculisin- trinfecis,ratione cuius non pofsit aer tranfireper foramen, ftatim mederi oportet, quia ne tantilli* ftare homo fine refpiratione pollet. A viis etiam infurgit intenfio: vt in hepate, fi eftinflamatio in conuexo, quia hi meatus refpiciunt ad inteftina, medicinam proponimus, qux per feceflum du- cat:fi in concauo, quia vias verfus renes habet,V- rinam prouocantia exhibemus. Ita igitur natura loci affe&i confideranda eft. E De paupere pleuritico. Febre peftifera, tufsi ficca, non potente quio qua eiicerelaboranti, ordinata funt haec aMont. R.Olei fein.lini 3-ij y , Detur pro latnbitiuo qualibethora, dilatabit miru in modu. Ite decoquatur carduus cu aqn* calida, 8c bibat illa quantu poteft: pro dolore de- coquantur brafsicae plurimae in aqua ad perfetf* p confumptionem, deinde piftentur.cui addepul- fem.cimini q.s.cum butyro,farinis fem.lini,&f«' nugrxcifincorporefitur Optimi,&fiat emplaftrtf pro loco aflfedo. Etquouis mane bibat luccum purum Vincaeperuinc® loco fyrupi. Eft curatus. CoNSUIVM CXXt In raucedine & anguflia pefforis, bac ordi nanti : \_ylnno 1S 4 7- E c 1P e Foliorum farfarae, Capillorum, Scabiofe, Cetcrach» Vio*