Volltext Seite (XML)
XVII 3. Evangelium po swjatym Lukašu. Třeee evangeli\im a „JapoStołske sluitki“ je Lnkaš spisał. Kaž Eusobius a Hieronymus spominataj, narodźi so Lukaš w Antioohii, hłownym mćsćo Syrije, naj- skerje z pohanskeju staršeju; bĕše zdźĕłany muž, lĕkař po swojim powołanju (Kol. 4, 14), a kaž so wot najstaršicli ĕasow podawa, tež wobrazowař. Hdy a wot koho bu w křo- sćanskej wĕrje rozwuĕeny, njewĕ so wĕsće; zda so, zo jo hižo w Antiochii s. Pawoła spoznał a zo je snadź wot njeho mĕšnisku swjoćiznu dćstał, dokelž Paw'oł mjenujo jeho swojeho pomocnika (Filem. 24). Pawoła přowodźešo na puću z Troas do Filippi w Macedoniji (Jap. sk. 16, 11), hdźež wosta, mjez tym zo Pawoł do Thessaloniki a do Grokskeje pućowaše (Jap. sk. 17, 1). Hdyž bĕ Pawoł so wroćił, woteńdźe z nim z Fi- lippi přez Troas a Milet (Jap. sk. 20, 6. 15) do Jeruzaloma a njewotdźĕli so wot njeho, hdyž, bu tćn w Jeruzalemje jaty a do Caesareje wjedźeny, lidźež dwĕ lĕće wosta, ani, lidyž bu wot tudy do Roma posłany, lidźež runjo tak dołho pl'ebywašo. (W 1. 58—63.) Tak bĕ Lukaš přećel a dołholĕtny plewodźeř Pawoła a mĕješe tak najrjeńšu přiležnosć, w křesćanskej wuĕbjo so rozwuĕić a wobkrućić. Po Pawołow r ej smjerći jo Lukaš we wšelakich krajinach křesćanstwo rozšĕrjał, jako w Galliji, Dalmaciji a Egiptowskej; won wumrĕ 84-lĕtny w Achaji martrařskeje smjerće. Jeho ćĕło bu w 1. 357 do Konstantinopla přenjesene. Swjaty Lukaš njebĕ Jĕzusowy wuĕownik a swĕdk podawkow a wuĕbow, kotrež w' evangeliu wopisuje, ale powĕda je „wot spoĕatka wšitko pilnjo zhoniwši“ (Ijuk. 1, 3). Zo je Pawoł, jelizo nic najprĕni, tola jeho najwosebniši wuĕeř był, wĕmy z jeho žiwjenja; ale tež swĕdĕi w r o tom evangelium, kotrež mćže so runje Pawołowo ijenować. Lukaš chcyše ze swojim evangeliom wosebjo swojeho přećela Theofila wo Jĕ- usowym žiwjenju a jeho wozbožacej wuĕbje wot spoĕatka a po rjedźe, w kotrymž so jKtdawki stachu, powuĕić a tak docylić „wĕcy, kotrež su so mjez nami dokonjałe 11 , a kotrež bĕchu druzy powĕdać spytali (1, 1). Wšelake wot druhich wuwostajeno po- dawki namakamy w Lukašowym evangeliu, n. př. připowĕdźenje a narod Jana křćenika (1, 5—25; 1, 57—80); připowĕdźenje, ĕas a wobstojnosće Jĕzusoweho naroda (1, 26—38; 2, 1—20); wopyt Marije pola Hilžbjety (1, 39-56); podawki w templu, lidyž bu Jĕzus na štyrcetym dnju po swojim narodźe Bohu woprowany (2, 22—40) a hdyž jako dwanaćelĕtny hĕlčec templ wopyta (2, 41—52). Tež nĕkotre powuĕenja w přiruna- njach, kotrež druzy nimaju, čitamy pola Lukaša. čas, w kotrymž Lukaš evangelium napisa a wuda, njeda drje so wĕsće po- stajić, tola najskerje sta so to pod dohladom swjateho Pawoła w Romje, hdyž bĕ tutćn prĕni krćć tam jaty, potajkim před lĕtom 63. Japoštołske skutki mjenujcy, kotrež přirunajo z evangeliom wćn druhe słowo mjenuje, zdadźa so před skćnĕenjom Pa- wołoweho zajeća w Romje, potajkim před lĕtom 63 pisane być, dokelž na wumćženje ze zajeća njespominaju, a evangelium dyrbješe jako prĕnje słowo hišće prjedy so dokonjeć. , 4. Evangelium po swjatym Janje. Štwćrty evangelista drje so w swojim evangeliu njemjenuje, tola ze wšelakich spomnjenkow mćže so wćn wĕsće sp6znać, jako 13, 23 a 19, 25, hdźež so wo nim powĕda jako wo tom, kotrehož Knjez wosebje lubujo a wo kotrymž bĕ powĕsć rozšĕrjena mjez bratrami, t. j. mjez japoštołami, zo njewumije. Nic jeno japoštoła mjenuje so evan- gelista, ale jenoho z třoch, kotrymž Knjez wosebitu dowĕru wopokazuje, štož bĕchu mjenujcy Pĕtr, Jakub starši, a Jan. Posledni, lubowany wuĕownik Knjezowy, knježniski Jan je potajkim štwćrte evangelium napisał.