Volltext Seite (XML)
biskopstwow pri wobkhowanju rozdzela w cyrkwinskich rjadach. Köncnje docpe so wottudy wuziwanje slowjanskeje rece pri swjatych wobrjadach; a w tutym lece dopjelnja so dzesaty letstotk wot casa, w kotrymz je bamz Jan YIII. k Swjatopolkej, morawskemu wjerchej, takle pisal: „Slo- wjanske pismo . . . ., w kotrymz so Bohu prislusna cesö dawa, z prawom khwalimy a porucamy, zo so w tutej reci khwalba naseho Knjeza Khry- stusa a jebo skutki wopowjeduja. Tez njepreciwja so nikak prawej werje a wucbje, zo so Boza msa w tutej slowjanskej reci spewa, abo swjate evangelium abo swjate lekcije noweho a stareko zakonja, derje prelozene a wujasnjene, citaju a wsitke druke modleiiske bodziny spewaju.“ Tuto zwucenje wobtwjerdzi po mnobich pripadnoscach Benedikt XIV. z japostol- skim listom 25. augusta leta 1754. Hdyzkuli pak becbu romscy bamzowje wo pomoc proseni wot wjefcbow, kotriz w ludacli z pröcowanjom Cyrilla a Methodija krescanstwu priwobroc'enycb knjezachu, njejsu zenje dopuscili, zo by so Djedostala jich dobrociwosc w pombanju, luboznosc we rozwucenju, pokkilnosc we dawanju radow a najwjetsa zwölniwosc we wsecb wecach, hdzezkuli mözachu. Prede wsem pak nazhonicku Boscislaw, Swjatopolk, Kocel, swjata Ludmila a Bogoris znamjenitu prikhilnosc Nasich prjedow- nikow, po wobstejenju a casu. Ani po smjerci Cyrilla a Methodija njepresta a njepopusci wötcow- ska starosc romskich bamzow za slowjanske ludy, ale wopokazowase so stajnje w zakitanju cistoty naboznistwa a we wobkhowanju zjawneho dobro- byca. Woprawdze pösla Miklaws I. z mesta Borna k Bolharam mesnikow, zo bychu lud rozwucowali, a biskopow z Populonije a Porta, zo bystaj nowe krescanske zhromadzenstwo zarjadowaloj; tehorunja dawase wön we cascisich njeprezjednoscach wo cyrkwinym prawje pola Bolharow lubosciwe wotmolwjenja, w kotrychz samo ci, kiz romskej cyrkwi njejsu prikhilni, najwyssu mudrosc khwala a spöznawaju. A po zrudnym njezbozu wot- scepjenja slusa khwalba Innocencej III., zo je Bolharow z katholskej cyrkwju zjednal, a Hrjehorjej IX., Innocencej IV., Miklawsej IV. a Euge- nijej IV., zo su jich w hnadownym zjednanju zdzerzeli. Bunje tak je wubjernje widzeö prikhilnosc Xasich prjedownikow k Bosnjanam a Hercego- wincam, kiz bechu z jedom wopacnych menjenjow natyknjeni, mjenujcy Innocenca III. a Innocenca IV., kotrajz so pröcowastaj bludy z jich wutroby wutorhnyc; Hrjehorja IX., Klementa VI., Pia II., kotriz w tamnych kraji- nach rjad cyrkwineje polnomocy trajnje wobtwjerdzowachu. Njemaly a nie posledni podzel swojich starosci su zawesce Innocenc III., Miklaws IV., Benedikt XI. a Element V. Serbam priwobroöeli, wot kotrychz skody k zahubjenju werywuznaca lesciwje prihotowane najrozhladniso wotdzerzo- wachu. Tez Dalmacenjo a Liburnjenjo dostachu za wobstajnosc we werje a za mjezsobne podpjeranje wot Jana X., Hrjehorja VII., Hrjehorja IX.