Volltext Seite (XML)
IO ANNIS ARGENTERII de vrinis liber- De vtilitate huius operis , Caput Primum, /V>y Ractationem de Vrinis vtililsimam effe in dignofcendiscorpo- tf> Ir . Hs malis, nonfolumMediciagnofcunt,fcdetiamalij omnesdignotio- nem qua: ab ipiis fumitur talem fibi effe perfuaferunt; vt nullam aliam putent veriorem aut communiorem. Credunt ij ex vrinanon folum in ternos, verumetiam externos affedtus omnes deriuari poffc quod quam falfum fit poltca offendemus magnum tamen illius effe vfum nemo ne gare potcft.Quo quidem moti omnes Medici antiqui & rccentioresali quid dc vrinis fcripfcrunt. Nam Hippocrates contempta prorfus tra<5ta- tionc de pulfibus, dc vrinis multa fparfim fcripfit’, idem tccit Galenus; fcd neuter eorum tentauit rem hanc methodo explicare : id quod poftea Auicenna & Adtuarius, & hic inter omnes maxime, conati funt facere. Verum Auicenna,vt alia omnia, fic & illa qua ad vri- nas pertinent non vt audtor, fed vt Galeni interpres,collcdtis ex eo feriptore plurimis locis,nobis tra didit: A&uanus vero, dum fabulofa multa feribit; & Oratorum more extollit fuum opus, & hanc materiam vt utilem & magni vfus, minus probabilem reddi. Poft hos multi alij Medici ex noftris Latmiseandem rem funtaggrcfsi: fed cum antiquiores alios ita fequuntur vt nullius rei audtores ef- £ fc velint, ideo vera principia ab illis fumi nequeunt; vnum tamen excipio Montanum Veronenfcm • noftra hac ztate celeberrimum', qui ( vt in alijs folct) iti in libello quem de Vrinis fcripfit, de fuo mulu affert. Sed ille dum nititur materiam hanc aliter explicare quam alij, & in eo fibi placere,prin cipia quadam ponit, qua a veritate funt aliena. Ego vero aliorum labore adiutus, eandem rem tra nare aggredior ,&pcradko hoc opere quilibet Medicus dodtus & bonus agnofeet quantum orna menti meo labore ei attulerim. Ac vt difputatio noftra methodo conftet, primum docebimus quid fit Vrina, ex qua via gignatur, in quo loco,ex qiia conco&ionc fiat, qua: fint partes ad illius genera tionem .collectionem,& cmifsioncm natae,& deftinat^; quem denique vfum habeant,& qualem na turam : Secundo locri, vrina: differentias omnes: Tertio, caufas omnium differentiarum explanabi mus: Quarto, quidpofsit ipfa vrina, & finguW ipfius differentiae oftendere, trademus. Poftrcmo^ quid obferuarc oporteat medicum vt refte de vrinis iudicet.His ita explicatis,putabo me meo officio fiui&um. Porro Vt dc geueratione primum agamus, videndum quid de ea fetiferint auctores. _ - r De Generatione ynnx • Cap, 17, [Mnis audtores vno confcnfu fatentur vrinamefle excrementum: id quod manifefte, apparct,nam quotidie a noftro corpore tanquam res inutilis excernitunidco excremen tumdicitur. De natura & ortu huius excrementi, nullus poft Galenum redte fcripfit. NanaAdtuarius ponit vnam fieri codfioriem in ventriculo: alteram in hepate: tertiam in vena caua: quartam in habitu corporis: vrinam autem effe excrementum huius co itionis quae fit in vena caua. Verum ille errat. Brimo , quod non doceat ex qua materia fiat hoc ex crementum : deinde quodnon docere poffit fieri aliquam concoitionem in vena caua • Nam cum. Tcnx ciufdemlint natura, cur magis in illa, quam in alijs venis fieri co&ioncm dicemus ? Effent er go non folum quatuor co&iones, fcdpropcmodum infinitae .Tradit praeterea Galenus libro tertio - | Methodi, in omni coitione alimenti refultdre duo genera excrementorum , vnum crafsius, alterum tenuius ,& meritoquidemmam cum in rerum coniiftentia recipiantur folum tria, vnum quodeft mediocre, aliud tenue, aliud craffum; quod eft mediocre, afsimilatur natura, qua vt ex cpntrarijs ad mediocritatem perucnit, fic mediocri folum poteft nutriri & conferturi; reliqua vero duo fiunt nc- ccffario inutilia. Quare duo ncccffario, & non plura, relinquuntur cx omni coitione excrementa craffum vnum, tenue alterum, quod in coitione apparet, qua fit in lingulis partibus, in qua fordes fit, qua camilias tingit, & eft craffum excrementum: alterum eft vapor , qui per infenfibilerrt tranfpirationem tranfpirat, & eft tenuius: cuius odore permoticancs dominos fuos fequuntur, 8C agnofcunt, & inimicos profequuntur, fcrafque venantur. Mifcetur vapor ille cum acre, Sc vna cum eo per tranfpirationem trahitur in corporibus: & vt pcculiarisxuiufquc eft natura, ita differunt inter fe hac excrementa. Eodem paito in concoitionc qua obiter in hepate refultat, humor melan cholicus craffum excrementum, & bilisflaua ,tcnuc;in caucroqua fitinuentricifio,apparet craf- Ioan. Aigcnt.Dc Confulundi Rat. H 4 fiim 3. <l-« l"Ci . 'A — —► <